در آستانه چهلمین سالگرد تاسیس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی خوب است نگاهی داشته باشیم متفاوت، هرچند مختصر، به ساختار فرماندهی سپاه پاسداران و پراگندگی سنی فرماندهان سپاه و جوانگرایی های انجام شده در بدنه سپاه در سالهای اخیر.
با یک نگاه کلی به لیست فرماندهان سپاه میتوان به این نتیجه رسید که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی یکی از نهادیی است که همیشه در تلاش بوده تا فرمان امام خامنهای و تاکید ایشان در خصوص اصل جوانگرایی را به اجرا بگذارد. سوال این است که جوانگرایی در نیروهای مسلح به طور کلی، و در سپاه به طور خاص، تا چه حد مفید و مثمر ثمر است؟ و انتقال تجربیات از نسل قبلی به نسل جوانتر چگونه صورت می گیرد؟
در اینجا بگذارید نگاهی به سن و سال تنی چند از فرماندهان ارشد سپاه بیاندازیم تا بیشتر به اهمیت اجرای اصل جوانگرایی در سپاه پاسداران پی ببریم:
سردار محمد علی جعفری ۶۱ ساله، سردار یحیی رحیم صفوی ۶۶ ساله، سردار قاسم سلیمانی ۶۱ ساله، سردار محمد باقری ۵۹ ساله، سردار غلامعلی رشید ۶۷ ساله، سردار محمد حجازی ۶۲ ساله، و سردار علی فدوی ۵۷ ساله.
همانطور که مشاهده میکنید در میان فرماندهان با تجربه سپاه پاسداران که سعادت سالها حضور در جبهههای حق علیه باطل را داشتهاند و در عملیاتهای فراوانی چه در دوران جنگ تحمیلی و چه در سوریه و عراق مقابل تکفیریها شرکت کردهاند، بسیاری دهه هفتم زندگی خود را سپری میکنند. این امر نشان دهنده تجربه بالای این عزیزان است که البته باید با در نظر گرفتن بالا رفتن سن برخی از آنها و اینکه برخی از این براداران به سالهای آخر خدمت خود رسیدهاند، نگاهی عمیقتر به اصل جوانگرای داشت و شرایط را برای انتقال تجربیات به نسل جوانتر فراهم نمود.
در همین راستا امام خامنهای، رهبر معظم انقلاب چندی پیش در میان جمعی از سپاهیان فرمودند: «خصوصیت جوانگرایی – که خوشبختانه در سپاه به آن توجّه میشود و گرایش به آن نشان داده میشود که خصوصیّت مثبتی است – باید همراه با استفاده از مجرببان، کارکشتگان و قدیمیها باشد؛ یعنی قدیمیهای سپاه، کارکشتههای سپاه که امتحان دادهاند، کارهایشان را کردهاند، فعّالیّتهای فراوانی داشتهاند، باید در این تجدیدپذیری مورد استفاده قرار بگیرند؛ بدون حضور آنها تجدیدپذیری مشکل خواهد بود یا گاهی ممکن نخواهد بود. انقطاع نسلی در سپاه نباید بهوجود بیاید؛ بخصوص که قدیمیهای ما کارها کردند، در عمل، امتحانها پس دادند که امتحانهای بزرگی است.«
صحبتهای دلگرم کننده مقام معظم رهبری، که به خوبی نشانگر اهمیت جوانگرایی و تطبیق آن با تجربه است تاحدی در سپاه پاسداران به اجرا درآمده است. در همین راستا و چند ماه پیش چند افسر جوان سپاه در استانهایی که در آنجا مشغول به خدمت بودند با ارتقاء، درجه سرهنگی دریافت کردند. این جوانان انقلابی که حتی سالهای پرالتهاب و پرشور انقلاب را به یاد ندارند و حتی آنروزها را ندیده اند، سالهاست چه در لباس مقدس سپاه پاسداران و چه در لباس بسیج، مشغول خدمت بودهاند، و از هیچ تلاشی برای دفاع از آرمانهای انقلاب و امام راحل دریغ نکردهاند و آینده سپاه هستند. سرهنگ خرمدل و یا سرهنگ حمید دامغانی که حتی وارد چهلمین بهار زندگی خود نشدهاند و یا سرهنگ اباذر سالاری ۳۸ ساله از فرماندهان جوان سپاه بشمار می آیند و این مدلی است که باید تکثیر شود.
در همین راستا و پس از ارتقاء درجه چند فرمانده سپاه استانی از بین جوانان، برخی از فرماندهان از رویکرد جوان گرایی در سپاه پاسداران تقدیر کردند. میان آنها سردار فتحالله جمیری بود که با تاکید بر اینکه جوانگرایی در سپاه از کارهای مهم و اساسی بوده است به این نکته اشاره کرد که جوانگرایی خیرات و برکات فراوانی برای سازمان داشته است و جوانان با شور و نشاط و انگیزه بالای خود و با پذیرش مسئولیت تحولات اساسی در انجام ماموریتها از خود نشان دادهاند.
با توجه به تلاشهایی که سپاه پاسداران در سالهای اخیر در جذب نیروهای جوان انجام داده، میتوان گفت که این نهاد انقلابی در مسیر درستی به سوی آینده پیش می رود تا به درستی فرمایشات مقام معظم در ارتباط با اصل جوانگرایی را به اجرا گذارد. البته این نکته را هم به یاد ذکر کنیم که در میان فرماندهان ارشد سپاه که طبیعتا میانگین سنی بالاتری نیز دارند باید به تدریج جوانگرایی اتفاق بیافتد تا شاهد تزریق انرژی و نوآوری در سطوح تصمیم گیری باشیم.