امیر دریادار تورج حسنی مقدم، جانشین فرمانده نیروی دریایی اظهار داشته یکی از برنامههای نیروی دریایی اعزام ناو «خارک» در کنار ناو «سهند» به آمریکای جنوبی است. نیروی دریایی ما تجربیات زیاد و موفقی در آبهای بین المللی داشته و اکنون باید دید در عملیات ترانس آتلانتیک چگونه عمل می کنیم؟ چندی پیش ناوگروه ۵۸ اطلاعاتی عملیاتی نیروی دریایی ارتش، متشکل از ناوشکن شهید بایندر و ناو لجستیکی تنب، بعد از گذشت ۵۳ روز دریانوردی، طی ۳۹۷۰ مایل دریایی و حضور در بندر صلاله کشور عمان، در منطقه یکم امامت بندرعباس پهلو گرفت. ناوگان دریایی ما به نقاطی همچون سریلانکا، هند و اروپا هم رفته و به نقاط مشابهی هم خواهد رفت ولی مقصد آمریکای جنوبی چالش تازه ای برای ما خواهد بود که انشاالله با سربلندی از آن بیرون بیائیم.
شایان ذکر است ناو سهند همچون ناو دماوند در دسته ناوشکنهای کلاس موج است. این ناوشکنها بر اساس مدل بریتانیایی سام ساخته شده اند. ضعف فنی این دسته از ناوشکنها لایه خارجی کشتی است. این ضعف متاسفانه یکی از عوامل انهدام ناوشکن دماوند شد. امیر سرتیپ دوم شاهین تقی خانی در ای نباره اظهار کرد: به دنبال ایجاد حادثه برای ناوشکن دماوند در دریای خزر به دلیل افزایش ناگهانی طوفان و وضعیت بد جوی مشخص شد میزان خسارت و آسیب وارد شده جدی بوده و ناوشکن موصوف نیاز به تعمیر و بازسازی اساسی دارد.
گروه ناظر بر عملیات سهند باید این آسیب پذیری را از نزدیک پیگیری کنند. باید توجه داشت که فاصله تقریبی ایران و ونزوئلا بیش از ۱۰ هزار میل دریایی است که اگر با سرعت ۱۰ گره هم طی شود باز ۴۰ روز به طول می انجامد. اگر سهند با حداکثر سرعت که ۲۵ گره است طی مسافت کند، باز هم بیش از ۱۶ روز سفر به طول خواهد انجامید و با توجه با مخاطرات و آسیب پذیریهای فنی در مسیر ترانس آتلانتیک، باید پرسید که آیا در وضعیت کنونی، منافع در مقابل هزینههای چنین ماموریتی چگونه توجیه می شود؟
گفتنی است که سامانه کمند در آیندهای نزدیک روی ناوشکن سهند نصب می شود. این سامانه مانند نمونه خارجی فالانکس یک تیربار با ریت بسیار بالاست که حدود چهار هزار گلوله در دقیقه می تواند شلیک کند. به گفته حسنی مقدم، نیروی دریایی قصد دارد با ناوشکن سهند کل اقیانوسها را بپیماید. یعنی از سمت سریلانکا و تنگه مالاکا به سمت ونزوئلا و آمریکای جنوبی رفته و بعد از آن عرض اقیانوس اطلس را طی و با عبور از کانال سوئز و اقیانوس هند به خلیج فارس برگردد. در این مأموریت، ناو خارک در کنار ناو سهند به کار گرفته می شود و سامانه کمند که یک سامانه دفاع نقطه ای بر روی ناوشکن سهند نصب و از آن بهره برداری می شود.
مقامهای نیروی دریایی کشورمان امیدوارند در آینده نزدیک در اقیانوس اطلس حضور داشته باشیم و فعالیتهای خود را در این حوزه گسترش دهیم. امیر دریادار دو علیرضا شیخی فرمانده کارخانجات نیروی دریایی ارتش طی سخنانی گفت: ناوشکن سهند که به دست توانمند مهندسان نیروی دریایی ارتش ساخته شده، پیشرفتهترین ناوشکن نیروی دریایی ارتش است. وی افزود: این ناوشکن هزار و ۳۰۰ تن وزن، ۹۶ متر طول و بیش از ۲۵ گره دریایی سرعت دارد.
فرمانده کارخانجات نیروی دریایی ارتش با بیان اینکه ناوشکن سهند توانایی حمل انواع سلاحهای سطحی، زیرسطحی، هوایی و امکان غافلگیری و به اشتباه انداختن رادارهای دشمن را دارد، اضافه کرد: با افزایش گنجایش مخزن سوخت، ماندگاری این ناوشکن در دریا بیشتر از ناوشکنهای موجود در نیروی دریایی ارتش است. امیردریادارشیخی با اعلام اینکه این ناو شکن قادر است ۱۵۰ روز به همراه شناورهای پشتیبان در اقیانوسهای دوردست و آبهای با تلاطم بالا دریانوردی کند، اظهار داشت: رادارگریزی، دارابودن سامانههای ضد زیردریایی، موشکی سطح به سطح و سطح به هوا، سامانه دفاع نقطهای و انواع توپهای ضد هوایی و ضد سطحی از دیگر قابلیتهای ناو شکن سهند است. البته مسئله آسیب پذیریهایی که به طور کلی در مورد ناوهای کلاس موج وجود دارد امری است که باید به طور جدی تر در رابطه با سهند مورد بررسی قرار گیرد.
چالشی که برای ناو خارک وجود دارد تا حدی متفاوت است. ناو ۳۳ هزار تنی خارک در دهه پنجاه شمسی در بریتانیا تولید شد و در دهه شصت به ایران منتقل گردید. ناو خارک پس از ۴ سال تعمیر اساسی در قالب ناو گروه ۵۴ نداجا به ماموریت اعزام شد. ناو بالگردبر خارک به همراه ناوشکن سبلان در قالب ناوگروه ۵۴ رزمی نیروی دریایی ارتش در محدوده خلیج عدن، شمال اقیانوس هند و تنگه باب المندب برای اجرای ماموریت عازم آبهای آزاد شدند. با توجه به اینکه بیش از سه دهه از آغاز به کار ناو خارک می گذر اورهال این ناو هزینههای زیادی در بر خواهد داشت و باید دید با افزایش تحریمهای ظالمانه بین المللی، انجام تعمیرات و یا جایگزین کردن این ناو چگونه پیش خواهد رفت.