اخبار تحولات سیاسی و نظامی اخیر در منطقه در حالی در رسانهها منعکس میشوند که بسختی میتوان فرصتی برای تجزیه و تحلیل این تحولات کنار گذاشت. در عین حال روز به روز اهمیت تعامل دستگاههای نظامی و دیپلماتیک کشورها قابل توجهتر شده و این امر در خصوص کشور ما نیز صدق میکند. محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان اخیرا در جمع خبرنگاران خارجی گفته است که سردار سلیمانی نقش بزرگی در مبارزه با تروریسم داشته است و منطقه و جهان به ایشان بدهکار است. این سخنان در شرایطی ابراز می شود که متاسفانه سطح تبلیغات علیه سردار سلیمانی و سپاه، و به طور کلی سطح تبلیغات ایران هراسی به شدت افزایش یافته. با توجه به این هجمهها، اظهارت ظریف از اهمیت ویژهای برخوردار می شود زیرا نشانگر هماهنگی بیشتر دستگاه دیپلماتیک کشور با فعالیتهای سپاه است. ولی باید دید که چگونه می توان این هماهنگی را بیشتر کرد؟ و چگونه می توان تدابیری اندیشید که ما در عرصه دیپلماتیک بازی نخوریم و از حجم ایران هراسی بکاهیم؟
در شرایط کنونی و با رهنمونهای امام خامنهای، ما در شرایط «نه جنگ و نه مذاکره» قرار داریم و می خواهیم که این وضعیت را حفظ کنیم. برای حفظ این وضعیت ما باید بسیار هشیار باشیم و مراقب اشتباه محاسبات دیپلماتیک و نظامی باشیم و از هرگونه عدم هماهنگی بپرهیزیم. درک خط قرمزها بسیار پیچیده است و باید مراقب بود مواجهات به طور ناخواسته به شکسته شدن این خط قرمزها نیانجامد زیرا در آن صورت پیگیری شعار نه جنگ و نه مذاکره تقریبا غیرممکن خواهد شد.
از نمونه عدم هماهنگیهایی که میان وزارت امور خارجه و سپاه وجود داشته، میتوان به ماجرای کشتی ریاح اشاره کرد. چند روز پیش، عباس موسوی، سخنگوی وزرات امور خارجه کشورمان از توقیف کشتی ریاح در آبهای خلیج فارس خبر داد و گفت یک نفتکش خارجی به علت نقص فنی در خلیج فارس دچار مشکل شد که براساس مقررات بینالمللی، نیروهای ایرانی پس از دریافت درخواست کمک به سوی آن رفتند و توسط یدککش آن را به سمت آبهای ایران منتقل کردند تا تعمیرات لازم روی آن انجام شود. این در حالی است که بر اساس فیلمی که از سوی خبرگزاری فارس منتشر شد، کشتی ریاح همان نفتکشی است که به علت حمل سوخت قاچاق توقیف شده است. متاسفانه این اخبار ضد و نقیض بار دیگر بهانه به دست دشمنان داده و باعث شده در خصوص شکافهای درونی کشورمان بزرگنمایی کنند.
افزایش تعامل وزارت امور خارجه و نیروهای مسلح می توان توان ابتکار عمل ما را هم بالا ببرد. اگر واقعگرایانه به وضعیت صحنه نگاه کنیم، میبینیم که اکنون ما در یک وضعیت دشواری قرار داریم که متاسفانه ابتکار عمل در بسیاری از موارد در دست کشورهایی همچون روسیه و چین و هند است. در واقع این کشورها از آب گل آلود در حال ماهی گیری هستند و به بهانه افزایش نگرانیهای امنیتی، حضور نظامی خود را در منطقه پررنگ تر کردهاند. همین امر می تواند به دشمنان ما هم بهانه دهد تا حضور نظامی خود را بیش از پیش در منطقه افزایش دهند.
نکته دیگری که باید به آن توجه داشته باشیم حفظ جبهه مقاومت و اثبات حقانیت این جریان است که اکنون متاسفانه این حقانیت بر اثر برخی تحرکات و تبلیغات منفی که در مواردی متاسفانه ناشی از ندانم کاریهای خودمان بوده، مخدوش شده. همکاریها و همفکریهای دیپلماتیک و دوری کردن از هر نوع اشتباه محاسبه ای می تواند در این حوزه کارساز باشد. در این راستا ما باید «دیپلماسی مقاومتی» را تقویت کنیم، به این معنی که اگر میخواهیم در مقاومت نظامی و ایدئولوژیک پیروز باشیم باید با تعامل و سعه صدر سیاسی و دیپلماتیک، ابتکار عمل را در دست بگیریم و بهانه به دست دشمن ندهیم.