از آنجایی که نام پلیس و نیروهای انتظامی همواره قرین سربلندی است و شهدای این عرصه در قله‌های عزت و افتخار کشورمان هم اکنون به ما چشم دوخته‌اند تا راهشان را ادامه داده و از خون سرخشان حراست کنیم، بسیار مهم است که همه دلسوزان نظام و ولایت، در راه حفظ شان و اعتبار نیروی انتظامی در راستای صیانت از امنیت داخلی کشور گام بردارند.
وظیفه والدین و معلمان است که خدمت در نیروی انتظامی را برای فرزندان و شاگردان خود به عنوان یکی از پرافتخارترین شغل‌های موجود معرفی کنند تا هم روحیه و فرهنگ خدمت در کشور حفظ شود و هم نیروی انتظامی با بحران منابع انسانی روبرو نشود. در مقابل دولت و مجلس باید بودجه لازم را برای کل بدنه نیروی انتظامی (چه تجهیزات و چه پرسنل) فراهم کند تا دیگر با کمبودهایی که در گذشته شاهدش بودیم، مواجه نشویم.
یکی از ابتکارات خوبی که در حوزه نیروی انتظامی صورت گرفته، شکل گیری روند به کارگیری نیروهای پلیس افتخاری است. عزیزانی که وارد این عرصه می شوند هم فرهنگ خدمت را نشر می دهند و هم کمک شایانی به بدنه اصلی نیروی انتظامی می کنند. البته در خصوص فعالیت‌های پلیس افتخاری نگرانی‌هایی هم مطرح شده که از برخی از زوایا منطقی به نظر می رسد. در واقع برخی مشکل نیروی انسانی و نبود بودجه برای جذب نیروی متخصص را طرح کرده‌اند و در ضمن مسئله کافی نبودن آموزشهای حرفه‌ای تخصصی هم برای نیروهای افتخاری طرح می شود. این موضوع به مشکل تخصیص بودجه نیروی انتظامی باز می گردد که بسیاری از ناظران به آن اشاره کرده‌اند. در واقع این ناظران ضمن استقبال از نیروهای داوطلب، تاکید می کنند که استفاده از این نیروها، عدم تخصیص بودجه لازم برای نیروی انتظامی را جبران نمی کند.
برای اولین بار در اوایل دهه ۹۰ بود که نیروی انتظامی تصمیم به ایجاد نیروی پلیس افتخاری یا پلیس داوطلب گرفت. پس از گذشت چند سال و بالاخره در اواسط دهه نهایتا با دریافت تائیدیه‌های لازم از ستاد نیروهای مسلح، طرح ایجاد پلیس افتخاری وارد فاز عملیاتی شد. تا پایان سال ۹۶ حدود ۳۴۰۰۰ نیروی پلیس افتخاری در قالب ۱۱۰۰۰ زن و ۲۳۰۰۰ مرد مشغول به خدمت به طور داوطلبانه و کمک به نیروهای انتظامی بودند. این همکاری کاملا داوطلبانه بوده و با وجود اینکه این نیروها کارت شناسائی و یونیفرم‌های مخصوص دریافت میکردند، به هیچ وجه حقوقی به آنها پرداخت نمیشد. سوالی که در ذهن برخی از عوامل نیروهای انتظامی و مردم شکل گرفته این است که گسترده فعالیت‌های این نیروها چقدر باید باشد و چرا در مواردی این گسترده وارد حوزه‌هایی شده که نیروهای داوطلب تخصص لازم را نداشته‌اند؟ در بسیاری از کشورها، از نیروهای داوطلب استفاده می شود ولی باید توجه داشت که این بهره گیری‌ها، نباید برای جبران کسری بودجه‌ای باشد که قرار بوده به استخدام نیروهای حرفه‌ای اختصاص یابد. در ضمن باید راه کارها و پروتکل‌های لازم برای استفاده بهینه از نیروهای داوطلب تدوین شود.
پلیس افتخاری از آن طرح‌هایی بود که خبر راه اندازی آن به سرعت فراگیر شد و هربار در گفت‌وگو‌ها و سخنرانی‌های فرماندهان پلیس بخش‌هایی از شرایط آن تشریح می‌شد تا اینکه نهایتا اجرایی شد و بر اساس آنچه که سردار اسماعیل احمدی مقدم، فرمانده وقت نیروی انتظامی گفت: «بناست از ظرفیت پلیس‌های افتخاری در دو بخش اقدامات فرهنگی و پلیسی استفاده شود و این نیروها می‌توانند تحت عنوان فرهنگ‌یاران پلیس، بازرسان نامحسوس، حضور در مرزبانی، یگان ویژه، کلانتری‌ها و غیره فعالیت کنند.»
البته آغاز کار پلیس افتخاری بدون حاشیه هم نبوده. پس از اینکه معاون نیروی انسانی ناجا، محمدتقی عصار، از به‌کارگیری ۱۵ هزار پلیس افتخاری در ۱۵ استان کشور و در ۳ یگان استراتژیک نیروی انتظامی خبر داد، اشاره به این داشت که از تعدادی از این نیروها در طرح سالم‌سازی دریا استفاده می‌شود و در صورتی‌که مجرمی را دیدند، اختیار دستگیری او را دارند. این صحبتها سپس انتقادهایی را بهمراه داشت. منتقدین که نگران حقوق شهروندی به دلیل عدم آموزشهای لازم نیروهای داوطلب ناجا هستند متذکر شده‌اند که امکان سوءاستفاده این نیروها از اختیارات داده شده به آنها وجود دارد.
این نگرانی‌ها وقتی بیشتر شد که حسن کرمی، فرمانده یگان‌های ویژه ناجا در مصاحبه‌ای گفته بود که یکی از وظایف «پلیس افتخاری ناجا انجام کار اطلاعاتی، بازجویی و تخلیه محل تجمع اعتراضات اجتماعی است.» این در حالیست که نیروی انتظامی و نهادهای امنیتی چنین وظایفی را پس از ماه‌ها آموزشهای میدانی و تئوریک به نیروهای خود می سپارند و باید از مسئولین نیروهای انتظامی پرسید آیا اعضای پلیس افتخاری با آموزشهای محدودی که دیده‌اند توانایی انجام اینگونه کارها را خواهند داشت؟
در شرایط ایدآل، یکی از مهمترین کارکردهای نیروهای داوطلب نیروی انتظامی، تقویت و بهبود رابطه پلیس با مردم از طریق مشارکت در فعالیت‌هایی است که جنبه تدارکاتی دارد و حساسیت کمتری نسبت به آنها وجود دارد و قطعا این دسته فعالیت‌ها، شامل عملیات اطلاعاتی یا برخورد با مجرمان نباید بشود. عزیزانی که وارد کار داوطلبانه می شوند با عشق به نظام و انقلاب و مردم وارد این کار شده‌اند باید از ظرفیت‌های آنها بهترین استفاده را کرد و باید مواظب باشیم تا با بی‌تدبیری‌ها و تقسیم کار نامناسب، شرایط برای سوءاستفاده‌های احتمالی فراهم نشود زیرا وقتی که حیثیت و اعتبار نیروهای انتظامی خدشه دارد شود، اعتماد عمومی به این نیروی خدوم کاهش می یابد، و زمانی که اعتماد عمومی از میان برود، مهمترین سرمایه نیروی انتظامی از میان رفته است.
سلام
شما که اینقدر می ترسیدید که پلیس های افتخاری سو ء استفاده کنند چرا جذب و به کار گیری کردید ؟
مگر مردم وقت و انرژی و سرمایه جانی و مالی خود را به سادگی به دست آورده اند و بی ارزش است که بخواهند بدون هیچ حمایتی در اختیار پلیس یا امنیت اجتماعی بگذارند ؟ بگذارید این کارها را همان پلیس های کادر و حقوق بگیرتان که سوء استفاده کننده نیستند و پاک و معصومند و از همه نوع حمایت قضائی و مادی و معنوی و تجهیزاتی و سلاح و امنیت برخوردارند انجام دهند . پرسنل پایورتان انگیزه ندارند و ترس از دردسر منجر به اخراج و انتظار از خدمت و دیگر مشاکل حقوقی ، شور و خلاقیت را از آنها گرفته بود روی به مردم آوردید. حقوق انسانی و دیسیپرین اداری نظامی و انتظامی به شما اجازه می دهد که بدون کارت شناسائی و بیمه و حمایت قضائی و دادن مجوز ضابطین ، مردم را به کارگیری کنید و بعد هروقت که خواستید و اراده کردید ، با دلیل و بی دلیل هیچ سراغی از آنها نگیرید و رهایشان کنید ؟؟؟
واقعا که متاسفم. کسی یا کسانیکه چنین طرح را برنامه ریزی می کنند باید فکر همه جای آنرا بکنند. جذب و آموزش و به کارگیری انجام شده، چند سال هم از آن گذشته،، کارت شناسائی نمیدهند چرا؟؟؟؟ چون امکان دارد سوءاستفاده کنند. !!!! واقعا که…………………………..
سلام، از صحبتهای خوب شما معلومه نیروی فعال پلیس افتخاری بودید، بنده هم همینطور،
برای همفکری با این ایمیل تماس بگیرید.
mory7923@yahoo.com