پس از آنکه مقام معظم رهبری خواستار خروج نیروهای مسلح از فعالیت‌های اقتصادی شدند، بحث‌های گسترده‌ای در این زمینه شکل گرفت. یکی از حوزه‌هایی که اکثرا بر سر آن توافق نظر بود، لزوم بازنگری در فعالیت‌های نیروهای مسلح در نظام بانکی و بازار سرمایه بود.
اکنون به نظر میرسد که اخبار و گمانه‌زنی‌ها در رابطه با ادغام بانک های نظامی و ساماندهی آنها در نهایت با اعلام ادغام شش بانک نظامی روی واقعیت به خود گرفته است. قرار بر این است که شش بانک و مؤسسه حکمت، قوامین، انصار، کوثر، مهر اقتصاد و ثامن در مرحله اول به دو بانک و در نهایت به یک بانک بزرگ تبدیل شوند. در اسفند ماه سال گذشته معاون نظارتی بانک مرکزی به صورت رسمی از ادغام مؤسسه تعاونی اعتبار ثامن و مهر اقتصاد در بانک انصار خبر داد و اعلام کرد که تا بهار ٩٧ کار ادغام انجام خواهد گرفت. در نهایت نیز در چشم‌اندازی دورتر قرار است تا دو بانک بزرگ تشکیل شده نیز یکی شوند و بتوانند یک بانک بزرگ و کارآمد نظامی را ایجاد کنند. به گفته منابع آگاه، این توافق بین نیروهای مسلح انجام شده و هم اکنون نیز مراحل اجرائی خود را میگذراند.
در نظام پولی کشور اکنون نیروی انتظامی، سپاه و ارتش به ترتیب بنیانگذاران و سهامداران اصلی بانکهای قوامین، انصار، و حکمت ایرانیان هستند و مؤسسه اعتباری کوثر به وزارت دفاع و نیروهای مسلح تعلق دارد؛ اغلب این بانکها تا پیش از اخذ مجوز از بانک مرکزی در قالب صندوق‌های قرض‌الحسنه فعال بودند و در فرآیند ساماندهی نظام پولی کشور در اواخر دهه ۸۰، مجوز تأسیس بانک یا مؤسسه اعتباری را دریافت کردند.
متاسفانه طی سالهای اخیر به علت مشکلات کلی نظام بانکی کشور و سوء‌مدیریت برخی مسئولان، نیروهای مسلح و به ناحق مورد هجمه و انتقاد قرار گرفته و مشکلاتی که ناشی از ضعف‌های ساختاری بانکی و پول کشور بود به طور ناروا به کلیت نیروهای مسلح هم فرافکنی شد. با توجه به اینکه اکثر اقتصاددانان معتقدند ادغام بانک های ضعیفتر با بانکهای بزرگتر، یک اقدام اقتصادی معمول است، می توان از ادغام بانک های نظامی هم استقبال کرد.
برای مثال غلامحسین دوانی مانند اکثر اقتصاددانان معتقد است این نوع ادغام‌ها خرج بانکها را کمتر میکند. غلامحسین شافعی، رئیس اتاق بازرگانی ایران نیز بارها اعلام کرده که بانکهای کوچک قدرت فعالیت دراز مدت در بازار اقتصادی کشور را نخواهند داشت و اغدام آنها با بانکهای بزرگتر حرکت مثبتی تلقی خواهد شد. به عنوان مثال بانک سپه که چند بانک کوچکتر قرار است در آن ادغام شده، از ۱۸۳۰ شعبه به بانکی تبدیل خواهد شد که بیش از ۵۰۰۰ شعبه خواهد داشت.
البته باید توجه داشت که فرآیند ادغام بانک ها در عمل میتواند مشکلتر و پیچیده‌تر از آنچه از بیرون بنظر میرسد باشد. برای نمونه، بسیاری از این بانکها قرض‌های کلان دارند و مدیریت آنها مطمئنا آسان نخواهد بود. ولی به هر حال با توجه به بحث های درست و غلطی که در رابطه با فعالیت‌های نیروهای مسلح در بازار سرمایه شده و حضور این نیروها در اقتصاد مورد انتقاد قرار گرفته، احتمالا هم کارشناسان و هم شخصیت‌های ارتش و سپاه، از این فصل جدید در نظام بانکی کشور استقبال خواهند کرد.
