با وجود اینکه ویروس کرونا همچنان در کشور قربانی میگیرد، و در حال حاضر با موج پنجم این ویروس منحوس در اکثر شهرهای بزرگ و کوچک روبرو هستیم، خبرهای خوبی در ارتباط با نهایی شدن و تائید دو واکسن ایرانی برکت و نورا در رسانهها منتشر شده که انشاالله اگر سوءمدیریتهای وزارت بهداشت اجازه دهد، امکان واکسینه شدن درصد قابل توجهی از جامعه فراهم خواهد شد. بطور خاص سپاه باید با تمام توان و انرژی و بودجه، چرخه تولید واکسن نورا را کامل کند تا هم خدمتی به مردم مظلوم کشورمان شده باشد و هم جبرانی باشد بر اشتباهاتی که در رابطه با دستگاه کذایی مستعان ۱۱۰ صورت گرفت.
متاسفانه در یکی دو هفته اخیر برخی گزارشها حاکی از مشکلاتی بودهاند که نشان میدهد نه تنها در بٌعد توزیع واکسن چالشهایی وجود دارد، بلکه تولید واکسنهای داخلی نیز به نوعی تبدیل به خودنمایی و رقابتی میان نهادهای مختلف شده است و این مسئله حیاتی، جنبه تبلیغاتی پیدا کرده. حال باید دید که برای حل مشکلات و توزیع هر چه سریعتر این دو واکسن میان مردم بخصوص میان جانبازان و افرادی که در اولویت قرار دارند راهحل چیست و چه قدمهایی برای موفقیت و به نتیجه رساندن واکسنهای تولید داخلی نیاز است؟
با وجود بیاعتناعی بسیاری از مقامات وزارت بهداشت و دولتیها، این روزها در شرایطی که میتوان گفت آمارها نشان دهنده بروز یک فاجعه در کشور است، کمتر کسی اهمیت حیاتی واکسیناسیون در کشور را انکار میکند. به عنوان مثال آمار قربانیان در تهران به مرز ۱۰۰ نفر در روز رسیده که نشان از بیتوجهی مسئولین به موضوع واکسیناسیون، و همچنین بیتوجهی مردم به پروتکلهای بهداشتی و توصیههای مبنی بر کنترل دورهمیها و فعالیتهای دورهمی انتخاباتی دارد که منجر به فاجعه خیز پنجم شده است
اصلیترین مشکل هم عدم وجود واکسن در کشور و عدم سرعتعمل بالا در واکسیناسیون است. براساس آخرین آمارها، تا روز ۲۰ تیرماه در کشور ۴ میلیون و ۵۹۲ هزار و ۱۳۹ نفر، دوز اول واکسن کرونا و ۲ میلیون و ۱۳۴ هزار و ۶۶۲ نفر نیز دوز دوم را دریافت کردهاند و مجموع واکسنهای تزریق شده در ایران به ۶ میلیون و ۷۲۶ هزار و ۸۰۱ دوز رسیده است. این یعنی کمتر از ۵ درصد جمعیت کشور واکسینه شدهاند. در حالی که با یک مقایسه ساده با کشورهای همسایه مانند ترکیه که پنجاه درصد جمعیت خود را واکسینه کردهاست، میتوان متوجه عمق فاجعه شد.
همانطور که در مقدمه هم گفتیم اخبار مربوط به تولید واکسنهای داخلی تا حدی امیدوارمان کرده بود که بالاخره میتوانیم کرونا را شکست دهیم. یکی از این واکسنها واکسن “کووبرکت” است که در شرکت شفافارمد که زیر مجموعه ستاد اجرایی فرمان امام است، تولید شد. واکسن کوویربرکت نخستین واکسن تولید داخل است که برای آن مجوز مصرف اضطراری صادر شده ولی در مورد این واکسن تا کنون حرف و حدیثهای زیادی بوده است. از آنجایی که سازنده واکسن برکت یک نهاد دولتیست و از نحوه صدور مجوز برای آن تا قیمتش، که از برخی واکسنهای معتبر خارجی بیشتر است، در شبکههای اجتماعی و در نشریات صحبت بسیار شده، حاشیههایی را در پی داشته است. متاسفانه یکی از چالشهای پیش آمده این بود که یک میلیون و ۲۰۰ هزار دُز واکسن برکت در هنگام پر کردن ویال از بین رفت و مسئولان ستاد اجرایی که اوایل خرداد وعده داده بودند تا پایان ماه چهار تا پنج میلیون دوز واکسن برکت به وزارت بهداشت تحویل خواهند داد، نتوانستند به قول خود عمل کنند.
در همین حین و حدود یک ماه پس از انتشار خبر تولید واکسن کوویبرکت، شاهد رونمایی واکسن نوترکیب «نورا» خبر دارد. واکسن نورا در دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله(عج) سپاه تولید شده و آغاز فرآیند کارآزمایی بالینی این واکسن از دو هفته پیش با حضور سرلشکر حسین سلامی فرمانده کل سپاه و سعید نمکی وزیر بهداشت درمان و آموزش پزشکی در محل دانشگاه علوم پزشکی بقیهالله (عج) برگزار شد. با وجود برخی مشکلات، اخبار مذکور باعث اقتخار همگان شد و نوید روزهای بهتری را در مبارزه با کرونا داد اما برای جلوگیری از برخی حاشیهها و مشکلات، ضروریست که مسئولین و نهادهایی که در تولید واکسنهای داخلی دست داشتهاند، به چند نکته مهم توجه داشته باشند.
اولین نکته این است که باید سرمایهگذاری بیشتری روی تولید واکسن داخلی انجام شود و بودجه مورد نیاز برای تولید واکسن در اختیار نهادها و شرکتهایی که در این زمینه فعالیت میکنند، قرار گیرد. در این راستا، عزیزان تصمیم گیرنده در سپاه باید نقش موثرتری بازی کنند زیرا پروژهای زیادی در سپاه وجود دارد که در مقایسه با تولید واکسن در اولویت قرار ندارند و در شرایط کنونی قابل تعلق کردن هستند تا بودجه این پروژها به تکمیل چرخه تولید واکسن نورا اختصاص داده شود.
موضوع دوم که تا حدی باعث و بانی ایجاد برخی از حاشیهها شده، موازیکاری و رقابت ناسالم میان نهادهای تولید کننده واکسن است که متاسفانه بیش از حد جنبه تبلیغاتی به خود گرفته و تولید واکسن را از هدف اصلی خود دور کرده است. هنوز یادمان نرفته که برخی با انگیزه تبلیغ و شاید حتی خراب کردن وجه سپاه سال گذشته دست به رونمایی از دستگاهی به نام مستعان ۱۱۰ زدند که متاسفانه این بازی خوردن به شدت به زیان سردار سلامی تمام شد. اکنون با تمرکز بر تولید واکسن نورا سپاه و میتواند اشتباه عملکرد خود در رابطه با مستعان ۱۱۰ در جبران کند.
به هر حال صفهای طولانی در مرز ارمنستان و سفر هزاران ایرانی به آن کشور فقط و فقط برای دریافت واکسن کرونا وجهه خوبی برای کشور ندارد، بخصوص با توجه یه اینکه تقریبا از تمام کشورهای منطقه از این باب عقب هستیم. از سوی دیگر جانبازان و خانوادههای شهدا و قشر مستضعف جامعه که قابلیت سفر به کشورهای همسایه را ندارند چشم امیدشان به تولید داخلی واکسن و واکسینه شدن هر چه سریعتر است. برای رسیدن به این مهم، در کنار موضوعات ذکر شده، همچنین باید جلوی مافیای واکسن را هم گرفت. در همین حال نباید اجازه داد که رسانههای خارجی بگویند واکسنهای ایرانی فقط خاصیت «رونمایی» دارند و بس. مسئولین باید به وعدههای خود عمل کنند و بیشتر از اینکه به تبلیغ برای نهاد متبوعه خود بپردازند، به فکر توزیع هرچه سریعتر واکسن ایرانی میان هموطنانمان باشند.