هفته گذشته دو سانحه تصادف اتوبوس در دو روز پیاپی جامعه خبرنگاران و نظامیان را شوکه کرد. بسیاری از هیجانات مربوط به انتخابات با اخبار مربوط به این دو حادثه تلخ فروکش کرد و ۷ خانواده در غم از دست دادن عزیزان خود در سوگ نشستند. قبل از اینکه به جزئیات و حاشیه‌های مربوط به این دو سانحه بپردازیم، باید این فاجعه را به تمام خانواده‌هایی که عزیزانشان را در این دو حادثه تلخ از دست دادند تسلیت گفته و برایشان از خداوند متعال آرزوی صبر و بردباری کنیم.
اولین حادثه مربوط به اتوبوس خبرنگاران محیط زیست بود و دیگری واژگون شدن اتوبوس سربازمعلم‌ها که هر دو به دلیل نقص فنی در دستگاه ترمز رخ داد. پس از انتشار برخی از جزئیات این دو حادثه جاده‌ای، طبق روال معمول همیشه، مسئولین مربوطه مصاحبه‌هایی در این خصوص انجام دادند که برخی از آنها عجیب و بحث برانگیز بودند اما جدا از صحبتهای مسئولین، یکی از موضوعاتی که مطرح شده، اینست که چرا سرباز معلمهایی که در سانحه روز پنچشنبه ۳ تیر کشته شدند به عنوان شهید شناخته نشدند؟
اولین شوک خبری هفته، خبر تصادف روز چهارشنبه هفته گذشته بود که متاسفانه باعث کشته شدن دو خبرنگار زن جوان، مهشاد کریمی، خبرنگار ایسنا، و ریحانه یاسینی، خبرنگار خبرگزاری ایرنا، و زخمی شدن ۲۱ سرنشین دیگر شد. در حادثه صبح پنجشنبه هم که در دهشیر یزد اتفاق افتاد، یک دستگاه اتوبوس حامل ۳۹ سرنشین از جمله ده‌ها سرباز‌معلم که از استان سیستان و بلوچستان راهی شیراز بود، روبروی پمپ بنزین دهشیر دچار نقص فنی ترمز شد و با یک تریلی در لاین مقابل برخورد کرد. در این حادثه پنج نفر جان خود را از دست دادند که سه نفر از آن پنج سرباز بودند، یک نفر کادر ناجا و یک نفر هم کمک راننده بوده است.
اگر بخواهیم به آمار تلفات حوادث رانندگی در کشور نگاه کنیم باید اذعان کنیم که بالاترین آمار تلفات جاده‌ایی در دنیا را داریم تا آنجایی که برخی گزارشها ایران را در میان پنچ کشور برتر دنیا از باب آمار بالای تلفات جاده‌ایی قرار داده اند. در مقایسه با برخی از کشورهای آسیایی و منطقه نیز میتوان گفت که میزان تلفات تصادفات رانندگی در ایران ۲۵ برابر ژاپن و ۲ برابر ترکیه است. بر اساس آمارهای موجود، خودروهای سبک و سنگین در ایران تا ۱۰۰ برابر بیشتر از برخی کشورهای دنیا با یکدیگر برخورد می‌کنند. به عنوان مثال در کشوری مانند انگلستان با وجود اینکه تا سه برابر بیشتر از ایران خودرو وجود دارد، میزان بروز تصادفات تا ۳۲ برابر کمتر است. یعنی میتوان گفت به نسبت خودروهای موجود در ایران، حدود ۱۰۰ برابر بیشتر از انگلستان تصادفات رانندگی رخ می‌دهد.
شرایط جاده‌ها و وسایل نقلیه جمعی ما نیز که عاملی در هر دو تصادف اخیر بودند بسیار اسفناک است. طبق برآوردهایی که سال ۹۲ انجام شد، برای تکمیل و بهبود وضعیت جاده‌های کشور شبکه راه‌های کشور حدود ۲۰ هزار کیلومتر راه مورد نیاز است، که البته با توجه به رشد جمعیت مطمئنا این رقم تا امروز افزایش یافته. اکنون به طور متوسط برای ساخت هر متر راه اصلی ۳ میلیون تومان، هر متر بزرگراه ۵.۵ میلیون تومان و هر متر آزادراه ۷ میلیون تومان هزینه می‌شود. با تحصیص بودجه مناسب مطمئنا میتوان در پنج تا ده سال آینده حدود ۵۶ هزار کیلومتر بزرگراه در کشور ساخت. نکته دیگر که باید مورد توجه قرار بگیرد این است که آمار بالای تصادفات علاوه بر تلفات جانی و اجتماعی، ضررهای اقتصادی بی‌شماری نیز دارد. طبق آمارها ما در ایران روزانه ۳۲ میلیارد تومان ضرر اقتصادی ناشی از تصادفات را متحمل می‌شویم به طوری که هزینه‌های اقتصادی و اجتماعی تصادفات رانندگی حدود ۸ درصد تولید ناخالص داخلی است.
در ارتباط با واژگونی اتوبوس سرباز معلم‌ها جزئیات زیادی در مورد قربانیان منتشر نشده و متاسفانه به جز چند بیانیه تسلیت، وعده و وعید‌های همیشگی در مورد انجام تحقیق‌های لازم، و نهایتا انتشار نام مصدومان و کشته شدگان، جزئیات زیادی در دسترس نیست. به قول وحید اشتری، عضو اسبق شورای مرکزی جنبش عدالتخواه و فعال سیاسی، «سربازها خداییش خیلی بی‌کس و کارند. حتی به جز یک عکس آفتاب سوخته پرسنلی یک عکس درست و حسابی ازشان وجود ندارد تا حداقل فیواستار شود».
اکنون هم که این سربازمعلم‌های جوان که بنا بود از مهرماه به عنوان معلم در محل‌های تعیین شده ادامه خدمت سربازی خود را بگذرانند، ناهنگام از دنیا رفته‌اند و عزیزانشان را به سوگواری نشانده‌اند. ما از بنیاد شهید و نیروهای مسلح تقاضا داریم تا این جوانان سرباز‌معلم به عنوان شهید شناخته شده و خانواده‌های این عزیزان از خدمات بنیاد شهید بهره‌مند شوند. متاسفانه در گذشته بسیاری از سربازان وظیفه و پرسنلی که در حین خدمت و در پی تصادفات جاده‌ای کشته شده‌اند، شهید محسوب نشده اند که این امر بی‌انصافی بزرگی به این عزیزان و خانواده‌هایشان میباشد. امیدواریم این اشتباه در رابطه با سربازمعلم‌های کشته شده رخ ندهد.
