چند سالیست که بحث سربازی اجباری و اصلاح قوانین سربازی به یکی از داغترین موضوعات مطرح شده در محافل نظامی-سیاسی تبدیل شده و بخصوص با فراگیر شدن شبکههای اجتماعی در میان اقشار مختلف جامعه، نظرات و پیشنهادات مردم در اینباره براحتی به مقامات نظامی و دولتی کشور انتقال داده میشود. بنظر میآمد که با توجه به آغاز فصل تبلیغات انتخاباتی برای بالاترین مقام اجرایی کشور، و از آنجایی که اکثریت مردم موافق حذف قانون سربازی اجباری هستند، اصلاح قوانین سربازی یکی از موضوعات و حتی برنامههای ذکر شده نامزدها باشد اما گویا بحث سربازی خط قرمزی است که نامزدهای انتخاباتی حق صحبت در مورد آن را ندارند. این موضوع باعث شده این سوال پیش بیاید که چه خطوط قرمز دیگری برای نامزدها تعیین شده و همچنین باید از خود کاندیدههای محترم هم پرسید که جدا از هرگونه خط قرمزی، آیا اصلا اصلاح قوانین سربازی در حیطه وظایف رئیس جمهور هست یا این صحبتها تنها وعدههایی توخالی برای جمع کردن رای است؟
ما در صدای مدافعان بارها در مورد این موضوع و زوایای مختلف آن مقالاتی را منتشر کردهایم و برای بسیاری از مخاطبین ما و رسانههای نزدیک به نیروهای مسلح، در اینکه اکثریت مردم بخصوص جوانان واجد شرایط خدمت، با سربازی اجباری مخالفند، یک واقعیت غیرقابل انکار است. همین امر باعث شده تا برخی از نامزدهای انتخاباتی از این موضوع برای جلب مردم و بخصوص جوانان به پای صندوقهای رای استفاده کنند. به عنوان مثال علیرضا زاکانی در یک برنامه تلویزیونی چند روز پیش گفت که «با تخصیص ۳۰ هزار میلیارد تومان میتوان سربازی اجباری را تبدیل به سربازی حرفهای کرد.» اولین سوالی که اینگونه اظهارنظرها و وعدههای انتخاباتی در افکار عمومی ایجاد کرد این بود که آیا شخص رئیس جمهور به تنهایی میتواند قانون سربازی را تغییر دهد؟ پاسخ کوتاه به این سوال این است که خیر و بدون مشارکت و تائید مجلس شورای اسلامی و ستاد کل نیروهای مسلح، دست رئیس جمهور در این مورد بسته است.
البته در همین دو سه روز گذشته و پس از تذکر ستاد کل نیروهای مسلح به نامزدهای انتخاباتی، موضوع کمی پیچیدهتر شد. به گزارش ایسنا، روز شنبه گذشته سردار سرتیپ ابوالفضل شکارچی، سخنگوی ستاد کل نیروهای مسلح در گفتوگویی با دفاعپرس با اشاره به این موضوع گفت: «کاندیداهای ریاست جمهوری به هیچ عنوان مجاز نیستند که برای جذب رای به موضوعاتی مانند «سرباز حرفهای» بپردازند. در این گفتگو سردار شکارچی همچنبن تأکید کرد: «آنان میدانند که نباید بعضی کلیدواژههایی که صرفاً کاربرد انتخاباتی دارد را استفاده کنند.» همچنین داد ستان تهران نیز در همین راستا با هشدار به نامزدها گفت: «در صورت عبور از خطوط قرمز نظام، وفق موازین قانونی قاطعانه و بدون در نظر گرفتن موقعیت و جایگاه، با آنها برخورد خواهد شد.»
در این میان از نقش شبکههای اجتماعی نیز نمیتوان غافل شد. شبکههای اجتماعی که میتوانند در جذب مردم بخصوص جوانترها به صندوقهای رای نقش مهمی ایفا کنند، این دوره هم تبدیل به ابزاری برای تبلیغ و دادن شعارهای انتخاباتی شدهاند. جالب بود که امیرحسین قاضیزاده هاشمی در واکنش به محدودیتها و هشدارهای ابوالفضل شکارچی، با نقل قول از مقام معظم رهبری، در صفحه شخصی خود در توییتر نوشت: «مسئلهی سربازی…یک مسئلهی مطرحی است؛ این قضیه جزو همان قضایای پیچیده است…باید فکر کرد، جوانبش را دید و انشاءالله به تصمیم درستی برسیم.» امیرحسین قاضیزاده در این توئیت به نوعی قصد داشت به کسانی که حتی صحبت کردن از اصلاح سربازی اجباری را خط قرمز نظام تعیین کردهاند بفهماند که خود شخص مقام معظم رهبری در این مورد نظر میدهند و مخالف هرگونه سانسور در این ارتباط هستند.
از پستهای دیگر بحث برانگیز در شبکههای اجتماعی میتوان به توئیت وحید اشتری اشاره کنیم. این فعال سیاسی و عضو سابق جنبش عدالتخواه، در توئیتی پرمعنا نوشت: «نامزدهای محترم از گشت ارشاد تا کولبری، از استادیوم خانومها تا یارانه ۵۰۰ هزار تومانی، از اف. ای. تی. اف. تا هر چیز دیگر را در موردش میتوانند حرف بزنند به جز سربازی اجباری. نه اینکه به آن وعدهها عمل کنند نه! ولی در مورد سربازی حتی حق حرف زدن و وعده دادن روی هوا هم ندارند. جالب نیست؟»
به هر حال این هشدارها و واکنشهای خود نامزدهای و فعالین سیاسی در شبکههای اجتماعی و رسانهها بیشتر باعث ایجاد سوال در ذهن مردم شده و بخصوص پس از اینکه دادستان تهران صحبت از «خطوط قرمز» کرد بسیاری میپرسند که این خطوط قرمزها چهها هستند و چه کسی یا کسانی این خطوط قرمز را تعیین میکنند؟ حتی اگر شخص رئیس جمهور نتواند به تنهایی تغییری در این قانون ایجاد کند چرا صحبت از اصلاح یک قانون صدساله که نیاز مبرم به تغییر دارد به عنوان «خط قرمز» برای نامزدها شناخته میشود؟ نامزدهای انتخاباتی باید بتوانند در فضایی آزاد و شفاف در مورد تمام موضوعات و چالشهایی که در حال حاضر مردم با آنها دست و پنجه نرم میکند سخن بگویند و موضوع اصلاح قوانین سربازی اجباری مطمئنا یکی از مهمترین آنها برای قشر نوجوان و جوان کشور است.
به هر ترتیب همانطور که در مقالات گذشته هم گفتیم، ما در صدای مدافعان عمیقا باور داریم که میتوانیم با در نظر گرفتن فقط بخش کوچکی از بودجه دفاعی کشور که در آن سوی مرزها خرج میکنیم، جوانان را به استخدام نیروهای مسلح درآورده و از آنجایی که فقط ۸ کشور در دنیا همچنان قانون سربازی اجباری را اجرا میکنند، به سمت سربازی حرفهای برویم. امید ما این است که دولت سیزدهم به ریاست هر یک از هفت نامزد انتخاباتی که باشد، بتواند با اولویتبندی صحیح، توجه به وضعیت سربازان وظیفه و وضعیت نامناسب پادگانها، و طبیعتا با همکاری مجلس و ستاد کل نیروهای مسلح، به سوی اصلاحات اساسی در قانون سربازی اجباری حرکت کند.