در حالی هفته دفاع مقدس را پشت سر گذاشتیم که بار دیگر خاطره‌های روزهای سخت جنگ زنده شده و برای چند روزی باز هم مستندها و فیلمها و مرور خاطرات آنروزهای جبهه‌ها، باعث دلگرمی بسیاری از ایثارگران و جانبازان و حتی مردمان عادی شد. به هر حال مثل بسیاری از موضوعات مربوط به جنگ و هشت سال دفاع مقدس، روایت‌ها و داستانهای گفته شده امسال هم حاشیه‌هایی به همراه داشت که احتمالا یکی از مهمترین آنها، پخش مستندی از طرف بی بی سی فارسی تحت عنوان «کودتای خزنده» بود. در این مقطع لازم دیدیم برخی از موضوعات مطرح شده در این مستند را مرور کنیم اما از آن مهمتر بحث تحریف تاریخ‌نویسی جنگ را باز کرده و بار دیگر از تمام تاریخویسان و دست اندرکاران رسانه‌ای که در ارتباط با دفاع مقدس دست به قلم میشوند این تقاضا را داشته باشیم که در روایات و تحقیقات خود بی قرض و با حسن نیت به موضوعات پرداخته تا شرمنده نسل‌های آینده مان نشویم.
عنوان «کودتای خزنده» برگفته از اصطلاحی است که برخی از فرماندهان ارشد سپاه در سالهای آغازین جنگ به نقل از آیت‌الله حسینعلی منتظری برای جریانی در سپاه پاسداران به کار میبردند. در آن مقطع برخی فرماندهان سپاه تهران از تیپ سیدالشهداء (ع) بر سر چگونگی ادامه جنگ با فرمانده کل سپاه، محسن رضایی، اختلاف نظر داشتند. شخصیت‌هایی همچون شهید کاظم نجفی رستگار که در آن مقطع فرمانده لشکر ۱۰ حضرت سیدالشهداء (ع) بود، به همراه شهید حسن بهمنی، فرمانده عملیات لشکر ۱۰، شهید حسین اسکندرلو، شهید احمد غلامی و برخی دیگر معتقد بودند که فرماندهی و اداره جنگ به شکلی شعارگونه و غیرواقعه بینانه پیش میرود و به همین دلیل شکست‌های متعددی در عملیات‌ها تجربه کرده‌ایم و تعداد بالای شهدا و مجروحان قابل توجه است.
به هر حال با وجود اینکه که نیت سازندگان این مستند بر کمتر کسی پوشیده است، پخش آن بار دیگر سوالاتی را در ارتباط با موضوع تحریف تاریخ‌نویسی جنگ و داستان سازی‌های سلیقه‌ای (صرفا سیاسی و بعضا غیرواقعی)، در ذهن مردم و بخصوص ایثارگران و جانبازان ایجاد کرد. مطمئنا نمیتوان در یک متن کوتاه به تمام این شبهات پاسخ داد اما از آنجایی که صدای مدافعان بارها در مورد تحریف تاریخ‌نویسی جنگ مطالبی را منتشر کرده و همانطور که قبلا هم هشدار داده بودیم، در صورت تصحیح نکردن این رویه، نه تنها واقعیت‌های جنگ تحمیلی زیر سوال خواهند رفت بلکه این سانسورها وسیله‌ای میشود برای سوءاستفاده بیشتر دشمنان و رسانه‌های خارج نشین.
اما جایز است که برخی نکات مهم و تاریخی سالهای آغازین جنگ تحمیلی که در این مستند در چهارچوب جلسه فرماندهان سپاه در آذر ماه سال ۶۳ به چالش کشیده شده است را به خود یادآوری کنیم تا شاید بتوانیم مسایل عنوان شده و تاریخ سالهای آغازین جنگ را از یک دیدگاه دیگر بنگریم و در این میان قدر تمام قهرمانان جنگ را بیشتر بدانیم. موضوع اول البته این است که همانطور که اشاره شد، برخلاف ادعای سازندگان این مستند، نوار ضبط شده که در این مستند از آن استفاده شد محرمانه نبوده و پیشتر برخی از پژوهشگران و تاریخنویسان جنگ تحمیلی از آن استفاده کرده‌اند. به عنوان مثال محمدعلی صمدی در کتاب “مردان رستگار” که در سال ۹۵ به چاپ رسید در مورد این جلسه و محتوایات آن نوشته بود و همچنین جعفر شیرعلی نیا نیز در کتاب “تاریخ جنگ ایران و عراق” که در سال ۹۲ به چاپ رسیده بود از این جلسه تاریخی یاد کرده بود.
همانطور که در مقاله‌های قبلی هم بارها گفتیم، در ارتباط با تاریخ‌نویسی دفاع مقدس، عمده‌ترین مشکل در سالهای پس از پایان جنگ، کوتاهی در تشریح کامل وقایع و انتشار آمار‌های ضد و نقیض از رویدادها و عملیات‌های جنگ بوده. در همین حین برخی افسانه‌سازی‌ها و تعریف و تمجید‌های اغراق‌آمیز از برخی از اشخاص و سانسور کردن نوشته‌های برخی دیگر از قهرمانان جنگ هم باعث دلرنجی بسیاری از ایثارگرانی شده که به نوعی از تاریخ جنگ کنار گذاشته شده‌اند و این رویه مطمئنا باید مورد بازنگری قرار بگیرند.
از نکات دیگر قابل بحث تاریخ جنگ که متاسفانه در ارتباط با برخی از ایثارگران و جانبازان و افراد موثر در جبهه‌ها اتفاق افتاده حذف کامل برخی از آنها از تاریخ جنگ است که بسیار دردناک و جبران ناپذیر می باشد. نام برخی از افراد نامبرده شده در این مستند که عده‌ای از آنها از فرماندهان سپاه بودند به نوعی از تاریخ جنگ محو شده و حتی در نمایشگاه‌‌ها و موزه‌‌های دفاع مقدس آثاری از رشادت‌ها و فداکاری‌‌های آنها نمی بینیم. امید ما این است که با توجه به گذشت بیش از سی سال از پایان جنگ و کم شده برخی حساسیت‌ها و در حالی که همچنان بسیاری از رزمندگان و قهرمانان جبهه‌ها در میان ما هستند با نگاهی غیرجناحی و بی طرفانه و بی غرض تاریخ جنگ را مرور و بازنویسی کنیم و تمام وقایع آن را به شکلی که اتفاق افتاده اند برای نسل‌های آینده بر جا بگذاریم.
متاسفانه اجازه انتشار مطالبی که در مورد جنگ نوشته میشوند فقط به اشخاص خاصی داده میشود و به بسیاری از رزمندگانی که پس از جنگ میخواستند خاطرات خود را منتشر کنند، اجازه داده نشد.